Στοχευμένες κρατικές παρεμβάσεις στην επιχειρηματικότητα

Στοχευμένες κρατικές παρεμβάσεις στην επιχειρηματικότητα Σταυριανίδης Κωνσταντίνος Δημοσίευση:στην ΑΥΓΗ 21 Δεκεμβρίου 2016 19:00 Η εφαρμογή του προγράμματος εσωτερικής υποτίμησης, π.χ., στη χώρα μας, έφερε την ύφεση που βιώνουμε όλοι. Δηλαδή, δεν έλυσε το πρόβλημα, αντίθετα το όξυνε, διόγκωσε ακόμα περισσότερο το δημόσιο χρέος και, με τις ιδεοληπτικές εμμονές που έχει για τα πλεονάσματα, θα συνεχίσει να το διογκώνει στο διηνεκές Στις μέρες μας ζούμε μια επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα, καθοδηγούμενη από πολύ υψηλά κλιμάκια παγκόσμιας δράσης και επιρροής. Η επίθεση αυτή υπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα, είναι στην ουσία της αντιαναπτυξιακή και χαρακτηρίζεται από ιδεοληψίες. Εδράζεται στη νεοφιλελεύθερη αντίληψη η οποία στο όνομα της μη-παρεμβατικότητας επιδεικνύει πάθος για παρεμβατικότητα, μάλιστα με τρόπο καταστροφικό για τον κοινωνικό ιστό και τις ισορροπίες στην κοινωνία. Η εφαρμογή του προγράμματος εσωτερικής υποτίμησης, π.χ., στη χώρα μας (κατά την άποψη του κ. Σόιμπλε οι Έλληνες πρέπει να λιμοκτονήσουν αφού ζούσαν πολύ πάνω από τις δυνατότητές τους, όπως σε κάθε ευκαιρία ισχυρίζεται), έφερε την ύφεση που βιώνουμε όλοι. Δηλαδή, δεν έλυσε το πρόβλημα, αντίθετα το όξυνε, διόγκωσε ακόμα περισσότερο το δημόσιο χρέος και, με τις ιδεοληπτικές εμμονές που έχει για τα πλεονάσματα, θα συνεχίσει να το διογκώνει στο διηνεκές. Το πρόγραμμα λοιπόν είναι μια έρπουσα πυρκαγιά η οποία στο διάβα της έκαψε όλην τη χαμηλή βλάστηση (εργαζόμενοι, μικρομεσαίοι), προκαλώντας μόνο ύφεση. Είναι ιδεοληπτική διότι κατ’ αυτούς (ΔΝΤ, Σόιμπλε και όλη αυτήν τη γειτονιά), η ανταγωνιστικότητα ενός επιχειρήματος κρίνεται, κυρίως, στο εργατικό κόστος. Προσπαθεί λοιπόν η νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία να παράξει φθηνά και να πουλήσει ακριβά. Πώς θα παράξει φθηνά; Μειώνοντας κυρίως και πρωτίστως το εργατικό κόστος, διότι εδώ θα συναντήσει και τη μικρότερη αντίσταση. Το ενεργειακό και το κόστος πρώτων υλών είναι μακροπρόθεσμη υπόθεση η οποία μπορεί να είναι και αιτία πολέμων. Λογικά λοιπόν, αν είχαν δίκαιο, όλες οι χώρες οι οποίες έχουν υψηλότερες αμοιβές εργαζομένων θα έπρεπε να μην έχουν ανταγωνιστικές οικονομίες. Δεν συμβαίνει όμως αυτό. Αντίθετα, οι πιο ανταγωνιστικές οικονομίες είναι αυτές οι οποίες έχουν τις υψηλότερες αμοιβές εργαζομένων και είναι αυτές που έχουν και τα υψηλότερα ΑΕΠ. Για του λόγου το αληθές, αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στους παρακάτω πίνακες:

http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Wages_and_labour_costs/el Το μέσο ωριαίο κόστος εργασίας στην Ε.Ε.-28 υπολογίστηκε σε 24,60 ευρώ το 2014 και σε 29,20 ευρώ στη ζώνη του ευρώ (Ευρωζώνη των 18). Ωστόσο, αυτό το μέσο ποσό συγκαλύπτει σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε., αφού το ωριαίο κόστος εργασίας κυμαίνεται από 3,80 ευρώ έως 40,30 ευρώ (γράφημα 1). Κατά κεφαλήν ΑΕΠ: κατανομή πλούτου στην Ε.Ε. http://www.eklogika.gr/uploads/files/GreekCrisis/aep2008-europe-large.jpg Υψηλές αμοιβές εργαζομένων μεταφράζονται σε: * Αύξηση της απασχόλησης. * Αύξηση της κατανάλωσης. * Αύξηση της παραγωγής, άρα αύξηση του ΑΕΠ. * Αύξηση των εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία. * Αύξηση των κρατικών εσόδων από άμεσους και έμμεσους φόρους. Προφανώς λοιπόν από τα παραπάνω γραφήματα, προκύπτει ότι είναι και άλλοι παράμετροι που διαμορφώνουν την ανταγωνιστική ικανότητα μιας χώρας μεταξύ των οποίων είναι και το εργατικό κόστος. Σ’ αυτούς θέλω να σταθώ. Αν σκύψουμε, με ερευνητική διάθεση, πάνω στις οικονομίες των χωρών με υψηλή ανταγωνιστικότητα, θα διαπιστώσουμε ότι η ανταγωνιστικότητά τους είναι ανάλογη του βαθμού οργάνωσής τους. Έχουν: * Σταθερό, διαυγές φορολογικό σύστημα * Ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο (γραφειοκρατία...) * Αναπτυξιακά εργαλεία... * Σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή * Ορθολογικό management στις δημόσιες επιχειρήσεις * Δημιουργία μεικτών επιχειρήσεων (βλέπε αεροδρόμιο Ευ. Βενιζέλος).

Αλλά πέρα από τα παραπάνω, που είναι κρατικές παρεμβάσεις, έχουν και οι επιχειρήσεις των οικονομιών αυτών μια καθοδήγηση, η οποία προκύπτει από το εφαρμοζόμενο στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων engineering. Εδώ έπρεπε να εστιάσουν πρωτίστως οι δανειστές μας, πριν φτάσουμε στην επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα και στη μείωση της αγοραστικής δύναμης των μισθοσυντήρητων. Όπου δεν εστίασαν οι δανειστές μας όμως, μπορούμε να εστιάσουμε εμείς. Μια βασική αδυναμία στο management της ελληνικής επιχειρηματικότητας είναι η έλλειψη κοστολογικών διαδικασιών οι οποίες θα τους επιτρέψουν να κοστολογήσουν βάσει δραστηριοτήτων (activity based costing) και απαντώντας, μέσω αυτών, στα παρακάτω ερωτήματα: * Ποια είναι τα βέλτιστα προγράμματα παραγωγής που αξιοποιούν πλήρως το δυναμικό της επιχείρησης, χωρίς κόστος υποαπασχόλησης; * Πώς διαρθρώνεται το τελικό κόστος για κάθε κωδικό, δηλαδή πόσο είναι το κόστος παραγωγής; πόσο το κόστος διοίκησης και πόσο αυτό της διάθεσης ή ακόμα, αν υπάρχει, το κόστος σχεδιασμού νέων προϊόντων; * Πώς μια επιθυμητή επένδυση θα επηρεάσει τα προγράμματα παραγωγής στην επιχείρηση; και πώς το τελικό κόστος ανά τεμάχιο; πότε θα ολοκληρωθεί η απόσβεση; * Πώς μπορούμε να καθοδηγήσουμε το τμήμα πωλήσεων ώστε να εξαφανίσουμε το κόστος υποαπασχόλησης, καθώς και άλλα που βοηθούν στο να πάρουμε τεκμηριωμένες ορθολογικές αποφάσεις. Πέρα λοιπόν από το γενικό επιχειρηματικό πλαίσιο που διαμορφώνεται αποκλειστικά από κυβερνητικούς-κρατικούς παράγοντες, υπάρχει και το επιχειρησιακό management το οποίο χρήζει διορθωτικών ενεργειών. Δεν μπορεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής επιχειρηματικότητας γενικά να υποστηρίζεται μόνο από μείωση μισθών των εργαζομένων. Ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτό, είναι η ανεπάρκεια στο management της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Παρεμβάσεις από την πολιτεία και τα αρμόδια όργανα για την ανάπτυξη μιας σύγχρονης υγιούς επιχειρηματικής κουλτούρας είναι το ζητούμενο. Συγκεκριμένα μπορούν να σχεδιαστούν πολιτικές ευαισθητοποίησης σε ζητήματα κοστολόγησης όπως: * Παρακίνηση των επιμελητηρίων (οικονομικών, βιομηχανικών κ.λπ.) στη διοργάνωση σχετικών ημερίδων, π.χ. «Η κοστολόγηση ως εργαλείο ανάπτυξης και λήψης επιχειρηματικών αποφάσεων». * Διαμόρφωση του γνωστικού πεδίου των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που ασχολούνται με λογιστικά - οικονομικά - διοίκηση επιχειρήσεων, μηχανικοί παραγωγής και διοίκησης, έτσι ώστε να αποφοιτούν με πληρότητα σ’ ό,τι αφορά ζητήματα κοστολόγησης και το καθημερινό engineering των επιχειρήσεων. * Δημιουργία κινήτρων μέσα από επενδυτικά προγράμματα για την αγορά λογισμικών κοστολόγησης, π.χ. έξτρα βαθμολογία ή υψηλότερη επιδότηση για τέτοιου είδους δαπάνες. * Άρνηση έγκρισης επενδυτικού σχεδίου υποψήφιου επενδυτή, αν δεν καταθέσει τεκμηριωμένη προϋπολογιστική κοστολόγηση βάσει δραστηριοτήτων, η οποία θα τεκμηριώνει το βιώσιμο της επενδυτικής πρόθεσης. * Σχεδιασμό και υλοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης ανέργων επιστημόνων σε θέματα Οργάνωσης παραγωγής - Κοστολόγησης - Πωλήσεις και σύνδεση αυτών με την απασχόληση. * Οργανωτικές καινοτόμες παρεμβάσεις στηριζόμενες σε τεκμηριωμένες κοστολογικές διεργασίας, όμως, χρειάζεται και ο δημόσιος τομέας.

Η δημόσια Υγεία και η Κοστολόγηση Τεράστιο κεφάλαιο. Τα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια είναι αποτέλεσμα στατιστικών μελετών οι οποίες προέκυψαν βάσει κάποιων αμφιβόλου αξιοπιστίας και ποιότητας δεδομένων. Δεν θα είχε τεράστιο ενδιαφέρον να γνωρίζαμε πόσο πραγματικά κοστίζει, π.χ., μια εγχείριση αμυγδαλών στο Νοσοκομείο της Κατερίνης και πόσο σ’ αυτό της Ρόδου, ας πούμε, να κάνουμε συγκρίσεις και να αναζητήσουμε τον λόγο των αποκλίσεων αν και όπου αυτές εντοπισθούν, χρησιμοποιώντας τα δεδομένα κάθε νοσοκομείου, όπως εργαζόμενοι, είδη κόστους, υλικές αναλώσεις, χωριστά για κάθε περίπτωση; Δεν θα είχε ενδιαφέρον να ψάξουμε πώς διαρθρώνεται το τελικό κόστος γι’αυτήν την ιατρική πράξη σε κάθε νοσοκομείο χωριστά; Θεωρώ επίσης, ότι τόσο στον τομέα υγείας όσο και όπου εμπλέκεται το Δημόσιο για να πληρώσει ή να χρηματοδοτήσει εγχειρήματα, ιδιωτικά ή κοινής ωφελείας, πρέπει να τα δούμε κάτω από κοστολογικά πρίσματα. Δεν μπορούμε, δεν πρέπει να επιτρέψουμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε και να ζούμε με αντιλήψεις του παρελθόντος, οι οποίες στο τέλος-τέλος μόνο τους κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες ωφέλησαν. Σαν χώρα έχουμε πετάξει πολλά χρήματα σε βαρέλια δίχως πάτο. Για να τελειώσω τα λεγόμενά μου παραστατικά: Τα καλύτερα χρηματοδοτικά εργαλεία να έχουμε, την πλήρη διαγραφή του δημόσιου χρέους να επιτύχουμε, αν δεν καταφέρουμε να ελέγξουμε τεκμηριωμένα, μέσω κοστολογικών διαδικασιών, την επιβίωση του όποιου εγχειρήματος δημόσιου ή ιδιωτικού είναι σαν να κάνουμε ορειβασία χωρίς ορειβατικά παπούτσια, δηλαδή κάποια στιγμή με μαθηματική ακρίβεια θα μείνουμε πολλοί στις πλαγιές αβοήθητοι και ματωμένοι. * Ο Κων/νος Σταυριανίδης είναι μηχανικός παραγωγής και διοίκησης - κοστολόγος